Extreem, Evolutie en Duurzaam
Het is inderdaad even geleden onze laatste blog. Als ik me niet vergis eindigde “òs pap” met de wens op een malse regenbui…het heeft even geduurd, maar in Nederland hebben we onderhand genoeg mals weer gehad in de eerste helft juni. Na een vlot lopend voorjaar draaiden al snel weer de nodige regenhaspels. Daar gaan we weer, denken we dan al gauw. Echter vroeger dan de afgelopen twee jaar hebben we in Ell alweer behoorlijk wat “hulp van boven” (letterlijk) gekregen. Dusdanig veel dat het zo wel weer genoeg is, maar daar zal ik verder niet over klagen.
In Slowakije een vergelijkbaar beeld, alleen zo als we onderhand wel gewend zijn, iets extremer. Het vroege voorjaar was koel maar extreem droog (droogste voorjaar sinds 130 jaar !!!). Extreme hitte eind april-begin mei (> 30!!!) en extreme nachtvorst in de nacht van 17 op 18 mei (9,4!!!) terwijl men hier toch ook in ijsheiligen geloofde.
Waar we zo rond Pasen trots en tevreden langs de velden reden en elke hoek er voor het eerst sinds de waterschade 2010 puntgaaf bijlag, beseften we naarmate de tijd vorderde dat het toch wel structureel droog was. Uitstoelen van gewassen bleef achter en de haspels moesten van stal in de aardappelen en uien. De grootste shock kwam op 18 mei. Hoewel ik normaal dat weekend wat te vieren heb (op 20 mei 31 geworden hiep hoera!) stapte ik vrijdagmorgen toch zorgelijk op het vliegtuig terug naar NL. Op 17 mei ’s avonds reed ik langs de haspels in de aardappelen, tevreden over een superstart van de aardappelen, op 18 mei ’s morgens vroeg hingen de planten er na ruim 9 graden vorst er troosteloos bij. Ook de mais had een flinke opdonder gekregen. Regen hadden we al die tijd nauwelijks nog gehad.
De terugweg naar NL was dan ook zorgelijk te noemen. Na 2010 alweer een jaar van stilstand? Nee, zeker niet. Zulke jaren horen er eenmaal bij in de landbouw, en zijn er mede verantwoordelijk voor dat we al 3 jaar voor goede prijzen kunnen leveren. Daarnaast zet de evolutie van ons bedrijf zich wel degelijk voort. Structuren worden beter, contactenen kennissenkring wordt steeds breder en we krijgen zelf steeds meer ervaring in het managen (door schade en schande word je nog altijd wijzer zegt men weleens, al vind ik schande niet het juiste woord). Evolutie zien we ook terug in technieken die we gebruiken. Ik kijk dan ook erg uit naar de nieuwe zaaicombinatie die in augustus geleverd wordt. Het neusje van de zalm qua zaaitechnieken, o.a. uitgerust met rijenbemester waardoor we zo’n 30% kunstmest kunnen besparen en nog veel meer technische nieuwtjes….over duurzaam gesproken! Ook zijn we dit seizoen een rijenbemester/schoffelmachine in de mais gaan gebruiken, een oude techniek, maar na 7 jaar ervaring in Slowakije blijkt dit toch een erg renderende investering te zijn, wederom een besparing van 50 kg kunstmest per ha!
Onze nieuwe rijenbemester in de mais. Duidelijk te zien de onregelmatige stand van het gewas als gevolg van de vorst.
Een combinatie van evolutie en duurzaamheid zie ik ook in ons bouwplan terug. Langzaam maar zeker groeien we (zowel kwantitatief als kwalitatief) in de aardappelteelt in SK. Zeker in een jaar waarin de opbrengsten van de grootschalige akkerbouw onzeker zijn, is van belang om een hoog salderend gewas (onder controle) te hebben. Om dit goed te kunnen doen hebben we onze medewerkers er bewust van
moeten maken dat 80% niet goed genoeg is. Gelukkig pakken ze de teelt goed op en zijn we momenteel erg tevreden over het gewas. Kijk ik naar de duurzaamheid van deze teelt hier, dan is dit een wereld van verschil met Nederland: grondkosten liggen op 5 tot 10% van NL, we maken de percelen “op maat” voor beregening en bespuiting. Vruchtwisseling? Ik geloof niet dat er ook maar 1 hectare bij zit waar óóit ook maar aardappelen hebben gestaan! Mede hierdoor is de ziektedruk dusdanig laag dat we maar ongeveer de helft van de phytophthora bespuitingen van NL hoeven uit te voeren. Denk dat politiek Nederland dit prachtig duurzaam zou vinden!
Waarom we dan nog in Nederland boeren zal u wellicht denken? Gewoon, omdat ik in Nederland in maart weet dat ik 60 ton aardappelen per hectare kan rooien, in de industriegroente mijn saldi kan halen en de tarwe 8 tot 10 ton per hectare opbrengt, dáárom. Wij blijven dus gewoon op twee paarden wedden!